Μια νέα μελέτη συνδέει την εποχή που γεννήθηκε κάποιος με το… πάχος.
Άτομα που γεννήθηκαν τον Σεπτέμβριο, Οκτώβριο και Νοέμβριο είναι πιο πιθανό να είναι πιο αδύνατα και να έχουν λιγότερο λίπος γύρω από τα όργανά τους σε σύγκριση με όσους γεννήθηκαν τον Απρίλιο και τον Μάιο.
Οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι τα άτομα που συνελήφθησαν κατά τους ψυχρότερους μήνες παρουσιάζουν υψηλότερη δραστηριότητα του καφέ λιπώδους ιστού – του τύπου λίπους που καίει θερμίδες για να παράγει θερμότητα.
Αυτό οδηγεί σε αυξημένη ενεργειακή δαπάνη, χαμηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) και λιγότερη συσσώρευση λίπους γύρω από τα εσωτερικά όργανα.
Οι πιο κρύοι μήνες του έτους είναι συνήθως ο Δεκέμβριος, ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος, κάτι που σημαίνει ότι όσοι γεννήθηκαν τον Σεπτέμβριο, Οκτώβριο και Νοέμβριο είναι πιο πιθανό να έχουν αυτό το πλεονέκτημα.
Αντίθετα, οι πιο ζεστοί μήνες – συνήθως ο Ιούλιος και ο Αύγουστος – αντιστοιχούν σε γενέθλια τον Απρίλιο ή τον Μάιο.
Η ερευνητική ομάδα δήλωσε ότι τα ευρήματα δείχνουν πως η ατμόσφαιρα και ο καιρός μπορούν να επηρεάσουν τη φυσιολογία του ανθρώπου.
Πώς έγινε η μελέτη
Ερευνητές από την Ιατρική Σχολή Μεταπτυχιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Tohoku στην Ιαπωνία ανέλυσαν δεδομένα από 683 υγιή άτομα, άνδρες και γυναίκες, ηλικίας από τριών έως 78 ετών.
Τα άτομα κατατάχθηκαν σε δύο κατηγορίες, ανάλογα με την εποχή του έτους κατά την οποία συνελήφθησαν.
Η διαίρεση έγινε μεταξύ αυτών των οποίων οι γονείς είχαν εκτεθεί σε χαμηλές θερμοκρασίες αμέσως πριν και κατά τη διάρκεια της σύλληψης – από 17 Οκτωβρίου έως 15 Απριλίου – και εκείνων των οποίων οι γονείς είχαν εκτεθεί σε υψηλότερες θερμοκρασίες από 16 Απριλίου έως 16 Οκτωβρίου.
Η ανάλυση αποκάλυψε ότι τα άτομα που συνελήφθησαν κατά τους ψυχρότερους μήνες εμφάνισαν υψηλότερη δραστηριότητα καφέ λιπώδους ιστού.
Αυτό συνδέθηκε με αυξημένη ενεργειακή δαπάνη, αυξημένη θερμογένεση – η διαδικασία κατά την οποία το σώμα παράγει θερμότητα καίγοντας θερμίδες – λιγότερη συσσώρευση λίπους γύρω από τα όργανα και χαμηλότερο BMI (Δείκτης Μάζας Σώματος) στην ενήλικη ζωή.
Ένας βασικός παράγοντας για την ενεργοποίηση του καφέ λιπώδους ιστού ήταν η έκθεση των γονέων σε μεγάλο ημερήσιο εύρος θερμοκρασίας – δηλαδή η διαφορά μεταξύ της μέγιστης και της ελάχιστης θερμοκρασίας μέσα σε ένα 24ωρο – και σε χαμηλότερες μέσες θερμοκρασίες αμέσως πριν από τη σύλληψη.
Σε άρθρο στο περιοδικό Nature Metabolism, οι ερευνητές γράφουν ότι τα ευρήματα δείχνουν πως η δραστηριότητα του καφέ λιπώδους ιστού είναι «προκαθορισμένη» από την έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες πριν από τη γονιμοποίηση.
Προτείνουν ότι ο κύριος παράγοντας αυτής της επίδρασης μπορεί να προέρχεται από την έκθεση του πατέρα στο κρύο και όχι τόσο της μητέρας.
Έχει προηγουμένως προταθεί ότι η έκθεση στο κρύο αφήνει ένα «σήμα» στο σπέρμα, το οποίο – όταν μεταβιβάζεται κατά τη γονιμοποίηση – προκαλεί την ανάπτυξη εμβρύου που είναι καλύτερα προσαρμοσμένο στον μεταβολισμό και στο ψύχος.
Σχολιάζοντας τη μελέτη, ο Raffaele Teperino από το Γερμανικό Ερευνητικό Κέντρο Περιβαλλοντικής Υγείας είπε: «Η υγεία των γονέων κατά τη σύλληψη και την κύηση μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη και την υγεία των απογόνων. Μια μελέτη σε ανθρώπους δείχνει πλέον ότι οι ενήλικες που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια των ψυχρών εποχών παρουσιάζουν μεγαλύτερη δραστηριότητα καφέ λιπώδους ιστού, αυξημένη ενεργειακή δαπάνη, χαμηλότερο BMI και μικρότερη συσσώρευση σπλαχνικού λίπους».
Τα νέα ευρήματα υπογραμμίζουν για ακόμη μία φορά τον κρίσιμο ρόλο του περιβάλλοντος πριν από τη σύλληψη στη διαμόρφωση του μεταβολισμού των απογόνων και προσφέρουν νέες προοπτικές για την κατανόηση της συνύπαρξης δύο παγκόσμιων προβλημάτων υγείας – της παχυσαρκίας και της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Ζοφερό το μέλλον
Η πιο ολοκληρωμένη παγκόσμια ανάλυση μέχρι σήμερα προβλέπει ότι ακόμη και παιδιά ηλικίας μόλις πέντε ετών θα είναι πολύ πιο πιθανό να είναι παχύσαρκα τις επόμενες δεκαετίες.
Δείχνει ότι, για τα παιδιά ηλικίας 5 έως 14 ετών, η παχυσαρκία θα αυξηθεί από 12,0% στα κορίτσια το 2021 σε 18,4% το 2050, και από 9,9% σε 15,5% στα αγόρια την ίδια περίοδο.
Η εκτιμώμενη επικράτηση της παχυσαρκίας στους νέους ηλικίας 15 έως 24 ετών είναι 15,4% το 2021 στα κορίτσια και αναμένεται να φτάσει το 22,9% το 2050.
Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι η παχυσαρκία στους ενήλικες ηλικίας 25 ετών και άνω θα αυξηθεί από 31,7% στις γυναίκες το 2021 σε 42,6% το 2050, ενώ στους άνδρες θα αυξηθεί από 29,3% σε 39,5%.
Αντιδρώντας στα ευρήματα που δημοσιεύτηκαν στο ιατρικό περιοδικό The Lancet, οι ειδικοί χαρακτήρισαν την παγκόσμια εικόνα ως «βαθιά τραγωδία και μνημειώδη κοινωνική αποτυχία».